سایت آوای وزمتر

آگهي به تاريخ!

چند روز قبل بر حسب نياز براي جستجوي مطلبي به آرشيو رجوع نموده تا آنچه كه در پي اش بودم ، براي فيش برداري استفاده نمايم . در لابلاي آنها به مطبوعه يي بر خوردم كه تاريخ دهه اول انقلاب را كه بر مي گردد به سال هاي 59و58 و در آن به نقل از يكي از سران ليبراليزم كه فرزند ناخلف همان امپرياليزم باشد و قبلن برادر بزرگتر همان فئوداليزم بود ، در رقابت با آن به درستي ـ اگرچه خود نمي دانست ، ولي زد به هدف روي سيبلي كه در برابرش قرار داشت و آورده بود:« ... اينهايي كه در تركمن صحرا زمين هاي خوانين را به اشتراك گذاشته اند تا از محصول شان ايدئولوژي درو نمايند ، پدران شان قبلاً خوانين همان رعايا بودند و امروز فرزندان شان با قلم اشراف پرستانه ي پدران شان رؤيت نموده اند . اگر به خوبي به گذشته ي همان پدران شان بر گردند كه با زور و چپاوول حاصل شان را مي ربودند و اينها با قلم ، تفكرشان راو...».

اگر ما در منطقه ي گيلان در همين زمينه كنكاش نماييم و قالب هاي هنر را كه آغشته به سرمايه ي بجاي مانده ي گذشتگان شان مي باشد و با پشتوانه آن در دسترس عموم با  قالبي چون كتاب ، ‌نشريه ، يادداشت و ‌خاطره هاي گوناگون قرار گرفته است واصحاب مطبوعات مي توانند به گذشته ي همان اشخاص رجوع نمايند وحتمن در خواهند يافت كه هدف شان از تعريف و تمجيد و حمايت از جريده به چه منظوري است!

با اينكه اين مطلب دست كم سه دهه يي را پشت سر مي گذارد و ما اگر به دقت به تاريخ پيرامون خود بنگريم و كتاب سازي هايي كه در رابطه با تاريخ اقوام ،‌ شعر اقوام ،‌ موسيقي اقوام و خلاصه اينكه در هر قالبي از هنر قومي را ملاحظه نماييم كم و بيش رد پاي خوانين در آن نقش بسته است . خصوصن خاطره نويسي هايي كه فرزندان همان خوانين ـ ‌امروز با امكانات از قبل براي شان فراهم شده ، ‌فضا را چنان باز ديده اند كه خاطره ي پدرانشان را متأسفانه با جرايدي كه صفحات شان را  آگهي مي كنند تا سي چهل سال بعد يكي ديگر پيدا شود با همين سبك و سياق اين گونه خاطره نويسي را ادامه داده تا بشود تاريخ منطقه!غافل از اينكه ،‌بيچاره رعيت هم در گذشته شلاق اين تاريخ را خورده و هم در آينده خواهد خورد!

بگذريم از كتاب سازي هاي تاريخي كه خوانين هم پول و پله يي براي فرزندان شان به ارث گذاشته اند و هم اسناد و مُهرهاي دست سازي كه گاه و بيگاه از منزل اشراف زاده يي پيدا مي شود و با نوشتار تلفيقي به آن هم اگر نگاه تيز بينانه يي داشته باشيم باز در كنار مختصر سرمايه يي كه چاشني اش مي شود ـ در نمايشگاه ها ،‌ همايش ها ،‌ سمينارها و... در قالبي ديگر به نام همان خوانين عرضه مي گردد . جالب اينكه درخصوص نهضت جنگل همايشي برگزار شده بود و شخصي كلكسيوني از اسناد را با خود به همراه داشت ،‌حال چگونه آنها را گرد آوري و ثبت و ضبط نموده ، از عجايب روزگار بود! سواْل مي شود آيا يك رعيت نيز توانسته در طول تاريخ يك مهر و يا يك ورق از اينگونه اسناد را از خود بجاي بگذارد؟بايد گفت اين بنده هاي خدا حتا صندوقي براي جا سازي اسباب و اثاثيه شان نداشتند چه رسد به جواهراتي كه اسنادي هم بنجاقش شده باشد !

يا براي اينها بايد چند دهه بگذرد و بر گردند به همان سرمايه يي كه بابا بزرگ پدر براي پسر و پسر براي نوه و نبيره اش به ارث گذاشته اند و باز بايد شكر گذار همان ارثيه باشند حال براي خرج كردن آن چه قالبي بهتر از هنر ؟!كه با هنر هم مي توان بابا بزرگ را به اوج شهرت رساند و هم به صيانت از سرمايه اش پرداخت. بي آنكه گوش شنوايي وجود داشته باشد ضجه بر آمده از شلاق همان بابا بزرگي كه بر پشت رعيت فرود مي آمد بشنود تا همان شندرغاز را از دستش بربايد . و امروز پول تو جيبي همان رعيت مي شود عمود خيمه ي هنر يك جريده كه به نوعي خواسته يا ناخواسته مسئول آن جريده با يك تير به دو نشان مي زند . يعني هم رپرتاژ آگهي گرفته و هم تك فروشي به همان رعيتي كه با پولش اين نشريه به بازار آمده كرده است . بي آنكه آرم و طعم آن شلاق در لابلاي آن جريده عريان شده باشد.از طرف ديگر صاحب نشريات اگر آرزوي شان اين باشد كه هر شماره از جريده شان سر وقت در پيشخوان كيوسك ها به نمايش در بيايد حال با چه قيمتي؟ نتيجه اش در بلند مدت آن خواهد بود كه در بالا ذكر آن رفت .

البته شاملو نيز در اين رابطه سخنراني هاي مفصلي دارد و از سعدي و فردوسي گله گذاري نموده است كه ما فعلن گزينه ي شاملو را در تاقچه ي آرشيو مي سپاريم و به نشريات منطقه گوشزد مي نماييم كه حواس شان را در اين خصوص مختصري جمع و جور نمايند كه اين شيوه ي نخ نما شده ديگر تاريخ مصرف اش گذشته است. اما چون در منطقه در اين رابطه فرهنگ سازي نشده است شايد اندك كاربردي داشته باشد.